Οι μαθητές και οι δάσκαλοι του Δημοτικού Σχολείου Λεονταρίου κατά την επίσκεψή τους στο χώρο του ΠΟΛΥΑΝΔΡΙΟΥ, με φόντο το χωριό μας.Το κείμενο που ακολουθεί είναι προδημοσίευση από ΤΟ ΠΟΛΥΑΝΔΡΙΟΝ τ. 21, που θα κυκλοφορήσει εντός ολίγων ημερών. Είναι η σύντομη συνόψιση ερευνών για τα ολιγοθέσια σχολεία, που γράφτηκε για μια εφημερίδα τοπική, από τους δασκάλους του σχολείου μας, τους οποίους και ευχαριστούμε. Πιστεύουμε ότι οι εκπαιδευτικοί μας, που δίνουν όντως τον καλυτερό τους ευατό, καταθέτοντας την ψυχή τους μέσα στα σχολεία, με το κείμενο που ακολουθεί συμβάλλουν σε έναν πιο γόνιμο προβληματισμό και βέβαια με την βιβλιογραφία που παραθέτουν, δίνουν ερέθισματα σε όποιον επιθυμεί, να αχοληθεί περισσότερο με το θέμα: ολιγοθέσιο ή πολυθέσιο σχολείο.
Οι έρευνες για τα ολιγοθέσια Σχολεία
Έρευνες, που έχουν διεξαχθεί τόσο στο εξωτερικό (βλέπε Galton et al., 1980; Gray & Feldman, 1997; Galton et al., 1998) όσο και στην Ελλάδα, (βλέπε Καψάλης, 2001, 2002; Φύκαρης, 2002) υποστηρίζουν ότι η αποτελεσματικότητα των ολιγοθέσιων σχολείων δεν υστερεί σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των πολυθέσιων σχολείων.
Η έρευνα του Καψάλη (2003) σε ελληνικά σχολεία αποσκοπούσε στην καταγραφή και την ανάλυση της μορφής αλληλεπίδρασης που παρατηρείται σε ολιγοθέσια και πολυθέσια δημοτικά σχολεία της πατρίδας μας. Σύμφωνα με τον ίδιο: «Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας έρχονται σε αντίθεση με τα επιχειρήματα που έχουν διατυπωθεί για την αλληλεπίδραση των μαθητών των ολιγοθέσιων και των πολυθέσιων σχολείων. Έγινε φανερό, ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί ότι η αλληλεπίδραση των μαθητών των ολιγοθέσιων σχολείων υστερεί σε σχέση με αυτή των μαθητών των πολυθέσιων σχολείων. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις οι μαθητές αλληλεπιδρούν περισσότερο με το δάσκαλο και τους συμμαθητές τους στα ολιγοθέσια σχολεία. Τα αποτελέσματα αυτά όμως δεν μας λένε ότι ο ένας τύπος σχολείου υπερτερεί έναντι του άλλου. Αντίθετα, θα πρέπει να τα προσεγγίζουμε έχοντας κατά νου ότι τα ολιγοθέσια και τα πολυθέσια σχολεία μπορούν να προσφέρουν το ίδιο καλές ή κακές υπηρεσίες στους μαθητές τους. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι χρειάζεται να αναθεωρήσουμε τη στάση μας απέναντι στα ολιγοθέσια σχολεία σε σχέση με τα επιχειρήματα που έχουν διατυπωθεί, ότι δηλαδή η αλληλεπίδραση και η κοινωνικοποίηση των μαθητών τους μπορεί να υστερεί.»
Μία ακόμη εμπειρική έρευνα, η οποία καταδεικνύει την αποτελεσματικότητα των ολιγοθέσιων σχολείων είναι αυτή του Φύκαρη (2002), η οποία δείχνει ότι η ατμόσφαιρα του ολιγοθέσιου προσφέρει θετικότερο-μαθησιακό περιβάλλον τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς, αλλά και ότι όπου υπάρχει συνδιδασκαλία τάξεων δεν επηρεάζεται αρνητικά η επίδοση των μαθητών. Ισχυρίζεται, επίσης, ότι το ολιγοθέσιο σχολείο μπορεί να είναι αποτελεσματικό, αν χρησιμοποιεί κατάλληλες μεθόδους και διαμορφώσει κατάλληλη οργανωτική δομή
Από το διδακτικό προσωπικό του Δημοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου Λεονταρίου. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011
Σολωμού Αικατερίνη – Προϊσταμένη Δημοτικού Σχολείου Λεονταρίου
Ξαφάκος Ευστάθιος - Δάσκαλος Δημοτικού Σχολείου Λεονταρίου
Κολιού Αλεξάνδρα – Προϊσταμένη Νηπιαγωγείου Λεονταρίου
Βιβλιογραφία
Galton, M., Hargreaves, L. & Comber, C. (1998). Classroom practice and the national curriculum in small rural primary schools. British Educational Research Journal, 24 (1), 43-61.
Galton, M., Simon, B. & Croll, P. (1980). Inside the primary classroom. London: Routledge and Kegan Paul.
Gray, P. & Feldman, J. (1997). Patterns of age mixing and gender mixing among children and adolescents at an ungraded democratic school. Merrill-Palmer Quarterly, 43 (1), 67-86.
Καψάλης, Γ. Β. (2003). Η αλληλεπίδραση των μαθητών σε ολιγοθέσια και πολυθέσια Δημοτικά Σχολεία. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο: http://www.pee.gr/wp content/uploads/praktika_synedrion_files/e27_11_03/sin_ath/kapsalis_v.htm
Καψάλης, Γ. Β. (Αλεξανδρούπολη, 24-27 Μαΐου 2001). Η ποιότητα της συζήτησης στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας: Διαφορές μεταξύ μονοθέσιων, διθέσιων και πολυθέσιων δημοτικών σχολείων. Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία, «8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας».
Καψάλης, Γ. Β. (Πάτρα, 1-2 Νοεμβρίου 2002). Η συζήτηση κατά την επεξεργασία του κειμένου στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Ελληνική Εταιρεία Γλώσσας και Γραμματισμού, «Γραμματισμός στη Νέα Χιλιετία».
Φύκαρης, Ι. Μ. (2002). Τα ολιγοθέσια δημοτικά σχολεία στην ελληνική εκπαίδευση. Θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη.
Οι έρευνες για τα ολιγοθέσια Σχολεία
Έρευνες, που έχουν διεξαχθεί τόσο στο εξωτερικό (βλέπε Galton et al., 1980; Gray & Feldman, 1997; Galton et al., 1998) όσο και στην Ελλάδα, (βλέπε Καψάλης, 2001, 2002; Φύκαρης, 2002) υποστηρίζουν ότι η αποτελεσματικότητα των ολιγοθέσιων σχολείων δεν υστερεί σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των πολυθέσιων σχολείων.
Η έρευνα του Καψάλη (2003) σε ελληνικά σχολεία αποσκοπούσε στην καταγραφή και την ανάλυση της μορφής αλληλεπίδρασης που παρατηρείται σε ολιγοθέσια και πολυθέσια δημοτικά σχολεία της πατρίδας μας. Σύμφωνα με τον ίδιο: «Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας έρχονται σε αντίθεση με τα επιχειρήματα που έχουν διατυπωθεί για την αλληλεπίδραση των μαθητών των ολιγοθέσιων και των πολυθέσιων σχολείων. Έγινε φανερό, ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί ότι η αλληλεπίδραση των μαθητών των ολιγοθέσιων σχολείων υστερεί σε σχέση με αυτή των μαθητών των πολυθέσιων σχολείων. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις οι μαθητές αλληλεπιδρούν περισσότερο με το δάσκαλο και τους συμμαθητές τους στα ολιγοθέσια σχολεία. Τα αποτελέσματα αυτά όμως δεν μας λένε ότι ο ένας τύπος σχολείου υπερτερεί έναντι του άλλου. Αντίθετα, θα πρέπει να τα προσεγγίζουμε έχοντας κατά νου ότι τα ολιγοθέσια και τα πολυθέσια σχολεία μπορούν να προσφέρουν το ίδιο καλές ή κακές υπηρεσίες στους μαθητές τους. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι χρειάζεται να αναθεωρήσουμε τη στάση μας απέναντι στα ολιγοθέσια σχολεία σε σχέση με τα επιχειρήματα που έχουν διατυπωθεί, ότι δηλαδή η αλληλεπίδραση και η κοινωνικοποίηση των μαθητών τους μπορεί να υστερεί.»
Μία ακόμη εμπειρική έρευνα, η οποία καταδεικνύει την αποτελεσματικότητα των ολιγοθέσιων σχολείων είναι αυτή του Φύκαρη (2002), η οποία δείχνει ότι η ατμόσφαιρα του ολιγοθέσιου προσφέρει θετικότερο-μαθησιακό περιβάλλον τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς, αλλά και ότι όπου υπάρχει συνδιδασκαλία τάξεων δεν επηρεάζεται αρνητικά η επίδοση των μαθητών. Ισχυρίζεται, επίσης, ότι το ολιγοθέσιο σχολείο μπορεί να είναι αποτελεσματικό, αν χρησιμοποιεί κατάλληλες μεθόδους και διαμορφώσει κατάλληλη οργανωτική δομή
Από το διδακτικό προσωπικό του Δημοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου Λεονταρίου. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011
Σολωμού Αικατερίνη – Προϊσταμένη Δημοτικού Σχολείου Λεονταρίου
Ξαφάκος Ευστάθιος - Δάσκαλος Δημοτικού Σχολείου Λεονταρίου
Κολιού Αλεξάνδρα – Προϊσταμένη Νηπιαγωγείου Λεονταρίου
Βιβλιογραφία
Galton, M., Hargreaves, L. & Comber, C. (1998). Classroom practice and the national curriculum in small rural primary schools. British Educational Research Journal, 24 (1), 43-61.
Galton, M., Simon, B. & Croll, P. (1980). Inside the primary classroom. London: Routledge and Kegan Paul.
Gray, P. & Feldman, J. (1997). Patterns of age mixing and gender mixing among children and adolescents at an ungraded democratic school. Merrill-Palmer Quarterly, 43 (1), 67-86.
Καψάλης, Γ. Β. (2003). Η αλληλεπίδραση των μαθητών σε ολιγοθέσια και πολυθέσια Δημοτικά Σχολεία. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο: http://www.pee.gr/wp content/uploads/praktika_synedrion_files/e27_11_03/sin_ath/kapsalis_v.htm
Καψάλης, Γ. Β. (Αλεξανδρούπολη, 24-27 Μαΐου 2001). Η ποιότητα της συζήτησης στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας: Διαφορές μεταξύ μονοθέσιων, διθέσιων και πολυθέσιων δημοτικών σχολείων. Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία, «8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας».
Καψάλης, Γ. Β. (Πάτρα, 1-2 Νοεμβρίου 2002). Η συζήτηση κατά την επεξεργασία του κειμένου στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Ελληνική Εταιρεία Γλώσσας και Γραμματισμού, «Γραμματισμός στη Νέα Χιλιετία».
Φύκαρης, Ι. Μ. (2002). Τα ολιγοθέσια δημοτικά σχολεία στην ελληνική εκπαίδευση. Θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου